नेपालले एकदिवसिय मान्यता पाएपछि अन्तराष्ट्रिय स्तरको क्रिकेट मैदानको आवश्यकता जताततै महसुस भएको छ । यहि अवस्थामा घुर्मुस सुन्तली फाउन्डेसनले आफ्नै पहलमा अन्तराष्ट्रिय स्तरको क्रिकेट मैदान बनाउने भनेर नाम पनि तोकिसकेको छन–गौतमबुद्ध अन्तराष्ट्रिय क्रिकेट मैदान । जसका लागि उनिहरुलाई सहयोग हस्तान्तरणपनि सुरु भइसकेको छ । निजी क्षेत्रले बनाएपनि नेपाललाई सुविधासम्पन्न क्रिकेट मैदानको आवश्यकता हो । तर के यो सम्भव छ त भन्ने प्रश्न आफैमा छ ।
यता सरकारले पनि धुर्मुस सुन्तली फाउन्डेसनलाई राम्रो काम भन्दै सहयोग गर्ने भन्ने समाचार बाहिर आएपछि सोसियल मिडियामा नेपाल सरकारको निकै आलोचना नभएको होइन । तर नयाँ पुर्वाधार बनाउन जति समय लाग्छ त्यो बेलासम्म भनिएको पुर्वाधार सकिएला त भन्ने अर्को प्रशंग छ ।
तर नेपालमा जतिपनि क्रिकेट पुर्वाधार छन तिनीहरुको अवस्था निकै टिठ लाग्दो अवस्थामा रहेका छन । अन्तराष्ट्रिय मैदान चाहियो भन्ने समर्थकको विमानस्थलको नारा धरैको काममा अझै पनि गन्जिरहेको होला । नेपालमा देशभरका पुर्वाधारको त कुरा छोडौ अन्तराष्ट्रिय भनिएको किर्तीपुर क्रिकेट मैदान नै लाजमर्दो अवस्थामा छ ।
भनिने हो भने किर्तीपुर मैदानमा धरै अन्तराष्ट्रिय खेलहरु भएका छन, तर अरु विकल्पमा मैदान नभएपछि । घरेलु प्रतियोगिता सबै यहि मैदानमा हुने त्यसमा पनि अफसिजनमा यसको उचित सम्रक्षण नुहने, यतिसम्मकी किर्तीपुुर मैदानको बाहिरी भाग (आउटफिल्ड) नै निकै मर्मत गर्ने बेला भएको छ भने पिचलाई पनि नयाँ बनाउनु पर्ने अवस्था छ । यतिमात्र होइन मैदानमा नयाँ घाँसलाई उमारेर स्वरुप नै परिवर्तन गर्ने बेला भएको छ ।
मैदान अन्तराष्ट्रिय स्तरको भन्ने तर मैदानमा बिजुलीको लाई नभएको ४ बर्ष भइसक्यो । पानीका लागि दुई बर्ष अगाडीमात्र बोरीङ गरिएको थियो । यसमा कप्तान पारस खड्का भन्छन, अलिकती लगानी थप गरेमा यो मैदानको अवस्था निकै राम्रो हुने थियो ।
किर्तीपुर मात्र होइन पुल्चोक इन्जिनियरीङ मैदानमा पनि एसीसी स्तरका प्रतियोगिता नभएका होइनन् । तर अहिले यो मैदान पुर्णरुपमा घाँसे मैदान भएको छ ।
अब कुरा गरौ मुलपानी मैदानको एक दशक भन्दा बढी समय देखि चर्चामा रहेको मुलुकपानीको माथिल्लो मैदान बल्ल खेल्न योग्यमात्र भएको छ । केही रकम खर्च गरेमा यो मैदानमा भविष्यमा राम्रा प्रतियोगिता पनि आयोजना गर्न सकिने अवस्थामा पुगेको छ । एशियाली सेन्टर क्रिकेट एकेडेमी बनाउने भनिए पनि आन्तरिक विवादका कारण त्यो योजना खोसिएको थियो । पछि नेपाल क्रिकेट संघ क्यानको तत्कालिन नेतृत्वले राष्ट्रिय क्रिकेट एकेडेमीका लागि भन्दै काम शुरु गरेको थियो । जुन समय एशियाली क्रिकेट परिषद् एसीसीले तीन र नेपाल सरकारले चार गरि सात करोड रुपैयामा लगानी गरेको थियो ।
यो मैदानमा निकै धरै काण्डहरु भए । कहिले बालुवा ओसारपसारमा विवाद त कहिले पर्खाल र तारजाली लगाउनेमा । तर जेहोस खेलाडी र कामगर्ने इच्छाशक्ति भएका ब्यक्तिको पहलमा बल्ल यो मैदान खेल्न योग्य भएको हो ।
काठमाडौमा मात्र होइन देशबाहिरका आठ स्थान क्रिकेट मैदान छन । तर सबै जिर्ण अवस्थामा । योजना अनुसार सबै ठाँउमा अहिले सम्म मैदान पूर्ण प्रयोगमा आउनु पर्ने हो । तर सबै स्थानमा योजनाले पूर्णता नपाएको मात्र होइन, बनेका केही संरचना पनि मक्किन थालेका छन् ।
तीन बर्ष अगाडी नै काम सक्ने भनेर झापा पनि क्रिकेट मैदानको काम भयो । तर पदाधिकारी परिवर्तनसँगै झापाको क्रिकेट मैदान निमार्ण कार्य अलपत्र छ । मेची क्याम्पसको मैदान क्यानले २५ बर्षका लागि भाडामा लिइ दश लाख रुपैया खर्च समेत गरेको थियो । तर अहिले क्याम्पसले नै सम्झौता रद्द गर्ने अवस्थामा पुगेको छ ।
मोरङको वैद्यनाथमा पनि क्रिकेट मैदान अझै बजेको पर्खाईमा रहेको छ । सातौ राष्ट्रिय खेलकुद प्रतियोगिता ताका यो मैदानमा क्रिकेट खेल आयोजना भएको थियो । तर धुलाम्य मैदानमा । ढेड करोड रुपैयाँजति रकम यो मैदानमा सकिएको छ । तर अझैपनि पुर्णता पाउन सकेको छैन ।
मुलपानि पछि धेरै रकम खर्च भएको भैरहवा स्थित मैदानको हालत पनि उस्तै छ । भैरहवाको मैदानमा एक ब्लकमा खेलाडी बस्ने स्थान बनेको छ । तर मैदानको वरिपरी पेभेलियन बनाउने भनेर यसै आर्थिक बर्षमा १ करोड ५० लाख रुपैयाँ विनियोजन भएकोमा फ्रिज भएको थियो ।
वीरगञ्जमा लाखौ रुपैयाँ खर्च भइसकेको छ । यहि मैदानबाट क्रिकेट सुरुगरेका आरिफ शेख हाल राष्ट्रिय टिममा छन तर उनि आफै अहिले मैदानमा पुग्दा टिठ मान्छन । कारण मैदानको हालत दिनदिनै जिर्ण बन्दै गएको छ । रकम खर्च गरेर लगाइएको तारजाली पनि भत्किएको छ भने मैदानमा गाइबस्तू गएर बसेका हुन्छन ।
मुलुकका अन्य स्थानको तुलनामा पोखरामा भने काम केही छिटो भएको थियो दुई बर्ष अगाडीसम्म । तर उचित बजेट नुहँदा पोखराको मैदान पनि जस्ताको त्यस्तै छ । देशभरका मैदानलाई एकिन योजना बनाएर फेरीपनि लगानी गरेमा नेपालमा देखिने गरिनै राम्रा मैदान तयार हुनेछन । तर त्यसका लागि सबैपक्षहरु मिलेर अगाडी बढ्ने की ?
साभारः क्रिकनेपाल
