हरेक वर्ष भाद्र शुक्ल पञ्चमीका दिन पञ्च अन्नको मिश्रण –बिरूडा- तामाको भाँडोमा राखेर गौरा पर्व शुरू गरिने र शिव पार्वतीको पुजा आजा गर्दै पाँचौ दिन बिरूडा फड्किंदै (छर्किंदै) प्रसादका रूपमा विरूडा बाँढेर गौरा पर्व मनाइने चलन रहँदै आएको छ।
हरेक बर्ष जसो यो बर्ष पनि सुदुर पश्चिम नेप्लिज सोसाइटी अफ भिक्टोरीयाले गौरा पर्व मनाउने भएको छ।आगामी २५ अगस्टमा मेल्बर्नको इस्टोनीयन हाउसमा मनाउन लागिएको गौरा पर्वमा यसपाली सुदुर पश्चिमका सान नेपाल आईडल सिजन २ का बिजेता रबी ओड आउँदैछन् भने उनको साथमा पश्चिमेली लोक तथा चर्चीत गायीका अनीता चलाउनीले पनि सहभागिता जनाउने भएकी छिन्।
कार्यक्रमलाई रोचक अनि मनोरन्जनात्मक बनाउन सुदुर पश्चिम नेप्लिज सोसाइटी अफ भिक्टोरीयाले गौरा नाँच, देउडा प्रतियोगिता, स्थानिय कलाकारहरुको सहमागिता, साना भाईबहिनीहरुको लागि फैश पेन्टिङको अलाबा कोष सङकलनको लागि बिङगो खेलाउने सोसाईटीका अध्यक्ष नरेश रावलले बताउनु भयो।
https://facebook.com/events/s/gaura-celebration/277958358191875/
भाद्र कृष्ण पञ्चमीबाट सुरु हुने गौरा पर्वलाई यो क्षेत्रका महिलाहरुले माङ्गलिक कामना गर्दै मनाउने गरेका छन् । यो प्रदेशको पहाडी जिल्लावासीले मनाउने प्रमुख चाड हो, गौरा । बसाइँ सरेर तराई झरेकाहरुले तराईमा पनि गौरा पर्व धुमधामसँग मनाउँदै आएका छन् ।
यो पर्वको धार्मिक र सामाजिक महत्व रहेकाले धुमधामसँग मनाइन्छ। गौरा पर्वले लामो समयदेखि बिछोड भएकाबीच मिलन गराउने, आपसी भाइचाराको सम्बन्ध बढाउने, पति पत्नीबीचको सम्बन्धलाई अझ प्रगाढ बनाउने बिश्वास गरिन्छ।
पञ्चमीदेखि सुरु भएको गौरा पर्व अष्टमीको दिन झनै विशेष रुपमा मनाउने गरिन्छ । यसै दिनलाई नेपालमा गौरा पर्वको रुपमा लिने गरिन्छ । यो पर्वमा गौरा (पार्वती) र महादेव (शिव) को पूजा गर्ने गरिन्छ । गौरा पर्वमा गौरा-महादेवको पूजा गर्नाले मनोकामना पूरा हुनुका साथै जीवनमा आनन्द प्राप्त हुने बिश्वास गरिन्छ।
पञ्चमीदेखि सुरु हुने गौरा पर्वको पहिलो दिन दलहन वस्तुको बिरुडा (चना, गहत, गुराँस, सानो केराउ, ठूलो केराउ) भिजाउने चलन छ । बिरुडालाई पञ्चाखिरी शिवमन्त्रको प्रतीक मानिने गरिन्छ । बिरुडा भिजाएर सुरु हुने पर्वको दोस्रो अर्थात षष्ठीका दिन गेंडागुडीलाई नजिकैको नदी, पोखरी वा धारामा धुने गरिन्छ ।
सप्तमीका दिन महिलाहरु खेतमा गएर धान, बलु, कुस, दुबो, साउँ, पाती, कुर्जो, तिल र अपामार्ग गरी नौ प्रकारका विरुवाहरुलाई गौराको रुपमा भित्र्याउने चलन छ।यसैलाई गौरा भन्ने गरिन्छ ।
व्रतालु महिलाले डालोमा राखेर फाग गीत/गाउँदै गौरालाई नचाउने चलन छ । उनीहरुले सप्तमीका दिन गौरालाई गौरा घरमा भित्र्याइ पूजापाठ गर्ने गर्दछन् । विधि विधानअनुसार अष्टमीका दिन गौरा सेलाएर देउडा खेल्ने चलन छ।